
โรคซึมเศร้า หรือ Depression เป็นปัญหาสุขภาพจิตที่กำลังเพิ่มขึ้นในสังคมปัจจุบัน แม้จะดูเหมือนเป็นเพียงอาการเศร้าใจชั่วคราว แต่ความจริงแล้ว โรคซึมเศร้ามีความซับซ้อนและส่งผลกระทบอย่างร้ายแรงต่อทั้งจิตใจและร่างกาย หากไม่ได้รับการรักษาอย่างเหมาะสม อาจนำไปสู่ภาวะสุขภาพที่แย่ลง หรือในกรณีที่รุนแรงที่สุด อาจก่อให้เกิดความคิดอยากทำร้ายตนเองหรือฆ่าตัวตายได้ บทความนี้จะพาคุณไปรู้จักกับโรคซึมเศร้าในทุกมิติ ตั้งแต่นิยาม อาการ การป้องกัน การรักษา และการประเมินด้วยแบบทดสอบ
โรคซึมเศร้า คืออะไร
โรคซึมเศร้า (Depression) เป็นภาวะความผิดปกติทางจิตใจที่ส่งผลกระทบต่อความรู้สึก การคิด และพฤติกรรมในชีวิตประจำวัน ผู้ที่เป็นโรคซึมเศร้ามักรู้สึกเศร้าอย่างรุนแรง ขาดความสนใจในกิจกรรมที่เคยชื่นชอบ และอาจสูญเสียพลังงานหรือแรงจูงใจในชีวิต หากไม่ได้รับการรักษา โรคนี้อาจนำไปสู่ผลกระทบต่อความสัมพันธ์ การงาน และสุขภาพกายโดยรวมได้
อาการของโรคซึมเศร้า

อาการของโรคซึมเศร้าแบ่งออกเป็นหลายมิติ ได้แก่
- อารมณ์
- รู้สึกเศร้า หดหู่ สิ้นหวัง
- มีความรู้สึกผิดมากเกินไปหรือรู้สึกว่าตนเองไร้ค่า
- พฤติกรรมและกิจกรรม
- ขาดความสนใจในสิ่งที่เคยชื่นชอบ
- หลีกเลี่ยงการเข้าสังคม
- ร่างกาย
- รู้สึกเหนื่อยล้า ขาดพลังงาน
- มีปัญหาในการนอนหลับ เช่น นอนไม่หลับหรือนอนมากเกินไป
- น้ำหนักลดหรือเพิ่มขึ้นผิดปกติ
- การคิดและการตัดสินใจ
- คิดช้า หรือตัดสินใจไม่ได้
- มีความคิดเกี่ยวกับการทำร้ายตัวเองหรืออยากตาย
หากคุณหรือคนใกล้ชิดมีอาการเหล่านี้อย่างน้อย 5 อาการ ติดต่อกันนานกว่า 2 สัปดาห์ ควรปรึกษาผู้เชี่ยวชาญเพื่อรับการวินิจฉัย
แนวทางป้องกัน
แม้โรคซึมเศร้าจะไม่สามารถป้องกันได้ทั้งหมด แต่มีวิธีลดความเสี่ยงที่อาจช่วยได้ ได้แก่
- ดูแลสุขภาพจิต
- สร้างสมดุลในชีวิตด้วยการออกกำลังกาย การนอนหลับที่เพียงพอ และการบริหารเวลา
- ฝึกทำสมาธิหรือโยคะเพื่อลดความเครียด
- สร้างความสัมพันธ์ที่ดี
- มีคนที่สามารถพูดคุยระบายความรู้สึก เช่น ครอบครัวหรือเพื่อนสนิท
- ปรึกษาผู้เชี่ยวชาญ
- การรับคำปรึกษาจากจิตแพทย์หรือนักจิตวิทยาเมื่อเริ่มรู้สึกถึงปัญหา
การรักษา โรคซึมเศร้า

การรักษาโรคซึมเศร้ามีหลายวิธี โดยเลือกใช้ตามความรุนแรงของอาการ
- การใช้ยา
ยาต้านเศร้าช่วยปรับสมดุลของสารเคมีในสมอง เช่น เซโรโทนินและนอร์อิพิเนฟริน การใช้ยานี้ควรอยู่ภายใต้การดูแลของแพทย์ - การบำบัดทางจิตวิทยา
- การบำบัดพฤติกรรมและความคิด (CBT) ช่วยให้ผู้ป่วยเปลี่ยนมุมมองเชิงลบ
- การบำบัดกลุ่ม (Group Therapy) ช่วยสร้างความเข้าใจในปัญหาร่วมกัน
- การรักษาแบบอื่น
- การกระตุ้นสมองด้วยไฟฟ้า (ECT) หรือการใช้เทคโนโลยีอื่นๆ สำหรับผู้ป่วยที่มีอาการรุนแรง
แบบทดสอบโรคซึมเศร้า คืออะไร
แบบทดสอบโรคซึมเศร้า PHQ-9 เป็นเครื่องมือที่ใช้ประเมินอาการและความรุนแรงเบื้องต้น โดยผู้ตอบจะตอบคำถามเกี่ยวกับอารมณ์และพฤติกรรมในช่วง 2 สัปดาห์ที่ผ่านมา คะแนนรวมจะแสดงระดับความรุนแรงของภาวะซึมเศร้า หากผลคะแนนสูง ผู้ทำแบบทดสอบควรเข้ารับคำปรึกษาและการประเมินเพิ่มเติมจากผู้เชี่ยวชาญ
อ่านบทความอื่นๆ เพิ่มเติม
โรคซึมเศร้า เป็นปัญหาสุขภาพจิตที่ควรได้รับการดูแลอย่างจริงจัง แม้ว่าอาการอาจเริ่มต้นจากสิ่งเล็กน้อย แต่หากปล่อยไว้อาจส่งผลกระทบร้ายแรงต่อชีวิต การทำความเข้าใจและการช่วยเหลือผู้ป่วยซึมเศร้าจึงเป็นเรื่องสำคัญสำหรับทุกคน หากคุณรู้สึกถึงอาการที่คล้ายคลึงหรือมีคนใกล้ตัวที่ประสบปัญหา อย่าลังเลที่จะขอความช่วยเหลือจากผู้เชี่ยวชาญ เพราะสุขภาพจิตที่ดีคือกุญแจสำคัญสู่การใช้ชีวิตที่มีความสุข